با کشف نفت و ورود انگلیس ها به کشور ایران بعد از چند سال بیلیارد در ایران رونق پیدا کرد ابتدا برای کارمندان انگلیسی شرکت نفت و بعد ها برای عموم در باشگاه های بیلیارد، اکنون که این مقاله را برای شما می نویسیم و می خواهیم اصطلاحات بازی اسنوکر را به شما بگوییم قدمت بیلیارد در کشورمان به بیش از ۱۰۰ سال رسیده است.
بازی اسنوکر و بیلیارد اصطلاحات بسیاری دارد که در قوانین مسابقات و بین بازیکنان انگلیسی تلفظ می شوند. در این مقاله قصد داریم این اصطلاحات را اندکی برای دوستداران این رشته جذاب توضیح دهیم.
گچ اسنوکر تری انگل کینگ
سرچوب اسنوکر سنچوری
چوب اسنوکر هیمپاجیت
- پاکت – pocket
به شش عدد سوراخ اطراف میز گفته می شود که توپ ها درون آن ها قرار می گیرند.
به پاکت های که در گوشه میز قرار دارند corner یا کرنر و به دو پاکت وسط میدل middle گفته می شود.
- کیوبال – cueball یا توپ ضربه
به توپ سفید رنگ در بازی اسنوکر و بازی بیلیارد که با آن ضربه زده می شود کیوبال می گویند.
- چوب یا کیو –cue
در انواع بازی بیلیارد و اسنوکر هر بازیکن یک عدد چوب دارد که به وسیله آن اقدام به ضربه زدن می کند، به چوبی که بازیکنان با آن ضربه میزنند cue می گویند.
- اسنوکر – snooker
اسنوکر بازی مفرحی است که دارای میز اسنوکر ۱۲ فوت با پوششی سبز رنگ و شش عدد پاکت، ۲۲ توپ که پانزده توپ قرمز و شش توپ رنگی به ترتیب امتیاز کم به زیاد زرد-سبز-قهوه ای-ابی-صورتی-مشکی و یک توپ سفید که توپ ضربه است بازی می شود.
- رست – rest
از دیگر اصطلاحات بازی اسنوکر رست است و به معنای وسیله ای است که برای ضربات دور استفاده می شود، زمانی که بازیکنان دستشان برای گذاشتن روی میز و زدن کیوبال نمیرسد از این وسیله استفاده می کنند.
رست ها انواع مختلفی دارند که پر کاربرد ترین آن ها رست ضربدری یا X رست است.
رست اسپایدر spider و رست سوان نک swan neck و اکستندد اسپایدر extended spider از رست هایی هستند که در بازی اسنوکر استفاده می شود. کاربردشان برای زمانی است که توپی چسبیده به توپ ضربه یا کیوبال جلوی آن را برای ضربه گرفته است.
- پارچه و ماهوت – cloth
ماهوت مخصوص میز اسنوکر و پارچه مناسب میز بیلیارد است.
تفاوت عمده آن ها در خواب داشتن است، پارچه بیلیارد فقط تار و پود دارد و ماهوت خواب نیز دارد. تفاوت بعدی این محصولات رنگبندی و عرض متنوع پارچه بیلیارد است درحالی که ماهوت با عرض 2 و به رنگ سبز تولید و استفاده میشود.
- Nap – خواب ماهوت
خواب ماهوت یا پرز آن در میز اسنوکر باید به سمت توپ سیاه باشد.
- بیلیارد – billiard
بازی بیلیارد روی میز ۹ فوت دارای شش پاکت بازی شده و دارای ۱۶ توپ است که هفت عدد تک رنگ(شماره یک تا هفت) و هفت عدد دو رنگ (شماره 9 تا ۱۵) و یک توپ سفید است انجام می شود.
میز بیلیارد در سه سایز 7-8-9 فوت تولید شده و بازی های متنوعی دارد که میتوان بر هرسایز میزی آنها را اجرا کرد.
- گیم:
یک دست بازی از ابتدا تا انتها در بازی پاکت بیلیارد گیم نام دارد.
- میس استریت:
زمانی که بازیکن توپ هدف را بطور مستقیم داشته باشد یعنی با توپ دیگر ماسک نباشد اگر بعد از دو ضربه به توپ هدف نزند داور بازی، اعلام میس استریت کرده و در ضربه سوم باخت فریم را اعلام میکند.
- 3پوینت:
به معنی سه امتیاز در پخش است. در زمان پخش بازیکن باید موفق به دریافت 3امتیاز شود تا برک قانونی انجام داده باشد. اگر این اتفاق نیافتد نوبت بازی عوض شده و بازیکن حرف باید ادامه دهد.
امتیازها به روش زیر محاسبه میشوند:
دو توپ پاکت و یک توپ از خط رد شود یا برعکس این موضوع دو توپ رد شده و یک توپ پاکت شود.
- ضربه جامپ:
این ضربه در بازی پاکت بیلیارد برای موقعیت هایی که توپ هدف بازیکن ماسک شده استفاده میشود، به این صورت که فرد با چوب مخصوص جامپ ضربه ای زده و کیوبال از روی مانع عبور میدهد.
- اسکور:
اسکور یا همان تابلو امتیاز در اصطلاح چرتکه هم گفته می شود برای بازی هایی که با امتیاز هستند. به امتیازات ثبت شده در تابلو امتیازات مسابقه اسکور میگویند.
- تیپ – tip
در چوب های اسنوکر و بیلیارد نوک چوب از جنس چرم فشرده یا چرم لایه ای است که به آن تیپ سرچوب گفته می شود.
- فرول – ferrule
یکی دیگر از اصطلاحات بازی اسنوکر فرول است. بهتر است بدانید در قسمت نوک چوب زیر سرچوب وسیله ای بنام فرول قراردارد که عمدتا ساخته شده از برنج است. در چوب های بیلیارد این وسیله ساخته شده از پلاستیک یا فلونیک رزین است.
- گچ – chalk یا چاک
این وسیله برای افزایش اصطکاک بوده و جلوگیری از سُر خوردن نوک چوب یا تیپ بر روی کیوبال یا توپ سفید است. دارای رنگ و مدلهای مختلف است. اکثرا برای اسنوکر سبز و برای بیلیارد آبی استفاده می شود.
- اکستنشن – extension
وسیله ای است که به انتهای چوب اضافه شده و برای ضربات راه دور طول چوب را افزایش می دهد. همچنین در برخی مواقع برای رست ها نیز استفاده می شود.
این وسیله به شکل پیچی یا تلسکوپی است که نمونه اول به روزه یا پیچ مخصوص انتهای چوب وصل میشود و مدل دوم انتهای چوب درون آن قرار میگیرد.
- بال –ball
همانطور که از ترجمه اش پیداست به توپ های بازی بیلیارد و اسنوکر بال گفته می شود.
لازم به ذکر است کلمه شار به معنی توپ، واژه ای فرانسوی بوده و از آن نیز استفاده می شود.
- کوشن – cushion
به دیواره های کناری میز گفته می شود که از جنس لاستیک هستند.
همچنین به آن باند نیز گفته می شود.
- محوطه باک – baulk area
در میز اسنوکر به محوطه پایینی میز که در آن نیم دایره وجود دارد باک میگویند، همچنین به خط عرضی آن باک لاین میگویند که توپ های زرد قهوه ای و سبز روی آن قرار دارند.
- اسپات – spot
به محل مشخص شده روی میز برای قرار گرفتن توپ های رنگی اسپات می گویند.
- منطقه دی – D zone
به نیم دایره ای که درون محوطه باک و در پایین میز اسنوکر است دی میگویند که در صورت خارج شدن توپ سفید یا کیوبال از میز یا افتادن در پاکت باید از دی بازی را ادامه داد.
- ابجکت بال – object ball
به توپ هدف که به وسیله ی توپ سفید به آن ضربه زده می شود ابجکت بال یا توپ در نوبت گفته می شود.
- رک – rack
به مثلثی که توسط آن توپ های قرمز را در کنار هم قرار می دهد رک گفته می شود. این محصول میتواند دارای جنس متفاوتی باشد.
در بازی بیلیارد نیز از رک برای چیدمان ۱۵ توپ در شروع بازی استفاده می شود.
- گریپ – grip
نحوه ی چوب گرفتن بازیکن در دست توسط انگشتان را گریپ می گویند.
- انگِل – angle
به زاویه ضربه زدن توپ ها نسبت به پاکت انگِل گفته می شود.
- کیوینگ – cueing
به نحوه عقب و جلو بردن چوب پشت کیوبال قبل از ضربه کیوینگ میگویند، همچنین به این عمل کیواکشن cue action نیز گفته می شود.
- استنس – stance
حال که با اصطلاحات بازی اسنوکر تا حدودی آشنا شده اید بهتر است به معنی اصطلاح استنس بپردازیم ک به حالت قرار گرفتن بازیکنان برای ضربه زدن گفته می شود.
- پاز – pause
به مکثی که در اخرین لحظه قبل از ضربه چوب به کیوبال انجام می شود پاز میگویند.
- پاور – power
قدرتی که بازیکنان از آن برای ضربه استفاده می کنند را پاور می گویند.
- چرخش – spin
منظور چرخش توپ ها است.
- ساید اسپین -side spin
به چرخش چپ و یا راست کیوبال گفته می شود.
- اسکرو بک – screw back
به چرخش به عقب توپ سفید گفته می شود.
وقتی به زیر کیوبال ضربه زده می شود این اتفاق رخ می دهد.
- تاپ اسپین – top spin
چرخش رو به جلو توپ کیوبال، وقتی به بالای توپ سفید ضربه ای زده شود.
- اِستان شات
ضربه ای که باعث شود توپ سفید روی سطح میز لیز بخورد را اِستان شات می گویند.
- بریج – bridge
به دستی که روی میز قرار میگیرد و چوب را مهار می کند بریج یا پل دست گفته می شود.
- Swerve – سوورو
به ضربه ای گفته میشود که توپ سفید مسیر مستقیم را طی نکرده و حرکت منحنی دارد.
- ماسک – mask
به حالتی گفته می شود که توپ در نوبت را به شکل مستقیم نمیتوان دید و مانعی وجود داشته باشد ماسک میگویند.
لازم به ذکر است اصطلاح صحیح آن اسنوکر است، در این مواقع باید گفته شود توپ اسنوکر شده.
- ایمپاسیبل:
ایمپاسیبل به معنی غیر ممکن است. در اسنوکر اگر ماسک شوید و نتوانید توپ هدف را بزنید و داور تشخیص دهد که این کار ممکن نیست اعلام ایمپاسیبل میکند بدین معنی که فول اند ا میس اجرا نمی شود و نوبت بازیکن حریف می شود که بازی را ادامه دهد.
- کَنن – canon
بعد از برخورد توپ سفید با توپ هدف، سپس توپ سفید به توپ دیگری برخورد کند کنن گفته می شود.
اگر به شکل ساده بگوییم دومین برخورد کیوبال یا سفید با توپ ها را کنن می گویند.
- پات – pot
از دیگر اصطلاحات بازی اسنوکر پات کردن است که به معنی انداختن توپ به درون پاکت یا سبد های میز است.
- برک – break
برک زدن به امتیاز گیری متوالی یک بازیکن در یک نوبت برک گفته می شود.
لازم به ذکر است اولین ضربه بازی نیز در بیلیارد و اسنوکر برک است.
- فالو تُرو – follow through
همراهی کردن چوب به دنبال کیوبال یا توپ سفید هنگام ضربه را فالو ترو می گویند.
- بک سوین – back swing
عقب کشیدن چوب قبل از ضربه به کیوبال بک سوین نام دارد.
- تریک شات – trick shot
به ضربه نمایشی در بیلیارد و اسنوکر تریکشات گفته می شود.
- تاچ – touch
توپ های به هم چسبیده را تاچ می گویند.
- سیفتی – safety
به ضربه ی ایمن گفته می شود. این نوع ضربات برای سخت تر کردن بازی برای بازیکن حریف است.
- فول اند ا میس – foul and a miss
این اصطلاح زمانی به کار میرود که بازیکن مرتکب خطا شده و تمامی توپ ها میتواند توسط داور به موقعیت قبل خود باز گردانده شوند.
- اورجینال پوزیشن – original position
پس از خطا دادن و اعلام فول اند ا میس توسط داور بازیکن حریف درخواست اورجینال پوزیشن کرده و توپ ها به موقعیت قبل از ضربه برگردانده می شوند.
- فیری بال – free ball
انتخاب توپ دیگر به جای توپ در نوبت در موقعیتی خاص پس از خطای حریف را فری بال میگویند.
- بال این هند:
به معنی توپ در دست است. به این معنی که بازیکن میتواند بعد از خطای حریف در بیلیارد توپ را هر کجای میز که میخواهد قرار دهد و بازی را ادامه دهد. در اسنوکر اما بال این هند بازیکن فقط در منطقه دی است و باید از هرجای اون ناحیه که میخواهد بازی را شروع کند.
- فریم – frame
یک دست بازی در اسنوکر از ابتدا تا انتها فِریم نام دارد.
- پوش – push
هُل دادن توپ سفید که خطا محسوب می شود. در بازی پاکت بیلیارد 9 و 10 بال بعد از برک کردن تحت شرایط خاصی ضربه ای به اسم پوش داریم.
- میس – miss
به معنی از دست دادن و از دست رفتن توپ هدف است.
- Stalemate – استال میت
زمانی که دو بازیکن در موقعیتی خاص قرار گیرند و داور تشخیص داده که این موقعیت تا زمان زیادی ادامه دارد و مایل به تغییر وضعیت نیستند استال میت توسط داور اعلام می شود و فریم از اول تکرار می شود.
- داور – referee
به فردی که بازی را قضاوت میکند داور میگویند.
- سنچوری – century
به برک(امتیاز متوالی) 100 و بالاتر از آن در اسنوکر سنچوری گفته می شود.
همچنین شما همراهان عزیز سایت ایران بی سی اس می توانید برای دسترسی راحت تر به این مقاله و یاد آوری اصطلاحات بازی اسنوکر به خود با کلیک روی دانلود فایل مقاله به صورت پی دی اف همیشه آن را روی دستگاه خود داشته باشید و در صورت نیاز در هر شرایطی به آن مراجعه کنید.
